Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Fàuvi
Rhus coriaria
Anacardiaceae
Àutri noum : Suma, Rous, Rodo, Fóuvi, Féugié.
Noms en français : Sumac des corroyeurs, Vinaigrier.
Descripcioun :Lou fàuvi es un aubret que trachis en coulounìo. Se recounèis l'estiéu à si fueio coumpausado (de 9 à 21 fuioun) e bourrihudo. Li fru, brun, rèston de tèms sus la planto. L'ivèr se recounèis peréu à si bourroun burèu.
Usanço :Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu. Li fru, un pau empouisounant fres, s'adoubon emé de vinaigre coume li tapeno. En óuriènt n'en fan uno poudro que sèr de sabourun. Li fru soun peréu un bon remèdi pèr ressara.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhus
Famiho : Anacardiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Garrigo
- Camin
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Rhus coriaria L., 1753